<<Η υπερηφάνεια του νου, είναι η σατανική υπερηφάνεια, η οποία αρνείται τον Θεόν και βλασφημεί το Άγιο Πνεύμα, γι’ αυτό και πολύ δύσκολα θεραπεύεται. Είναι ένα βαθύ σκοτάδι, το οποίο εμποδίζει τα μάτια της ψυχής, να δουν το φως που υπάρχει μέσα της και που αυτό το φως την οδηγεί στον Θεόν, στην ταπείνωση, στην επιθυμία του αγαθού!
Αντίθετα, η υπερηφάνεια της καρδιάς, δεν είναι γέννημα της σατανικής υπερηφάνειας, αλλά δημιουργείται από διάφορες καταστάσεις και γεγονότα: Πλούτο, δόξα, τιμές, πνευματικά ή σωματικά χαρίσματα (ευφυΐα, ομορφιά, δύναμη, δεξιοτεχνία κ.λ.π.). Όλα αυτά, σηκώνουν ψηλά τα μυαλά των ανοήτων ανθρώπων, που γίνονται έτσι ματαιόφρονες, χωρίς όμως να είναι και άθεοι... Αυτοί πολλές φορές ελεούνται από τον Θεόν, παιδαγωγούνται και σωφρονίζονται. Η καρδιά τους συντρίβεται, παύει να επιζητεί δόξες και ματαιότητες, και έτσι θεραπεύονται.
Η πνευματική σας εργασία να είναι η εξέταση της καρδιάς σας. Μήπως φωλιάζει σ᾿ αυτήν, σαν φαρμακερό φίδι η υπερηφάνεια, το πάθος που γεννάει πολλά κακά, που απονεκρώνει κάθε αρετή, που δηλητηριάζει τα πάντα… Σ᾿ αυτή την εωσφορική κακία, πρέπει να στραφή όλη σας η φροντίδα! Μέρα και νύχτα, να σας γίνει έργο αδιάλειπτο η έρευνά της!
Θα είναι αλήθεια, νομίζω, αν πω ότι, όλη η πνευματική μας φροντίδα συνίσταται στην αναζήτηση και εξόντωση της υπερηφάνειας και των παιδιών της! Αν απαλλαγούμε από αυτήν και θρονιάσουμε στην καρδιά μας την ταπεινοφροσύνη, τότε έχομε το παν! Γιατί όπου ευρίσκεται η αληθινή κατά Χριστόν ταπείνωση, εκεί ευρίσκονται μαζεμένες και όλες οι άλλες αρετές, που μας υψώνουν έως τον Θεόν>>!!
Άγιος Νεκτάριος Πενταπόλεως (1846-1920)
Πηγή: «Η ΦΩΝΗ ΤΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ» Ι. Μονή Παρακλήτου Ωρωπού