Η Ιερά Μονή Κοιμήσεως της Θεοτόκου Μαυριώτισσας, αυτός ο Βυζαντινός θησαυρός, ευρίσκεται σε απόσταση τεσσάρων χιλιομέτρων από το κέντρο της Καστοριάς, στο ανατολικό μέρος του λόφου της Καστοριάς, που αποτελεί χερσόνησο μέσα στην λίμνη Ορεστιάδα, σε μιά τοποθεσία με αιωνόβια πλατάνια!
Πήρε το όνομα Μαυριώτισσα, από το χωριό Μαύροβο (Μαυροχώρι), διότι κατά τον 17ο αιώνα, οι κάτοικοι του χωριού συντηρούσαν το Μοναστήρι.
Αφορμή γιά το κτίσιμο της Ι.Μονής υπήρξε το γεγονός ότι, στο σημείο αυτό αποβιβάσθηκαν το 1083 στρατεύματα του Αλεξίου Α΄ Κομνηνού, γιά να εκδιώξουν τους κατακτητές της Καστοριάς Νορμανδούς, όπως και έγινε.
Η ανδρώα Ι.Μονή Μαυριώτισσας διεδραμάτισε σημαντικό ρόλο σε όλες τις φάσεις τις ιστορίας της Καστοριάς. Έτσι εξηγείται και το ιδιαίτερο ενδιαφέρον που έδειχναν γι’ αυτήν οι αξιωματούχοι του Βυζαντίου.
Στο πέρασμα του χρόνου η Ι.Μονή εδέχθη πολλές καταστροφές.
Τα μάτια στις Αγιογραφίες έχουν αφαιρεθή ή χαραχθή στα εικονιζόμενα πρόσωπα, από τους Τούρκους, την περίοδο της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας... Η μεγάλη παράσταση της Δευτέρας Παρουσίας, άκρως ενδιαφέρουσα από εικονογραφικής απόψεως και η σκηνή της Βαπτίσεως, είναι του 12ου αιώνα. Οι εξωτερικές τοιχογραφίες (ρίζα Ιεσσαί, Αυτοκράτορες και Άγιοι Δημήτριος και Γεώργιος) τοποθετούνται χρονικά περί το 1260.
Στο χώρο της Ι.Μονής υπάρχουν και άλλα μεταγενέστερα κτίρια, όπως το Παρεκκλήσι του Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου, το Μουσείο και το εκθετήριο.
Ευχαριστίες στην φωτογράφο μας Χαρούλα Δ.
